The Jinx: The Life and Deaths of Robert Durst

Jaar: 2015
Regie: Andrew Jarecki

Het verhaal:
Deze zesdelige documentaire reeks toont het zeven jaar durende onderzoek naar een serie van onopgeloste misdaden en de man die ervan verdacht werd de dader te zijn – Robert Durst, telg van de rijke Durst familie in New York. De briljante, teruggetrokken Durst heeft nooit eerder in het openbaar gesproken over de zaak. Hij werd verdacht van drie moorden, maar heeft steeds zijn onschuld volgehouden en blijft tot op de dag van vandaag een vrij man.

Het oordeel:
Andrew Jarecki maakte zijn regiedebuut met het bijzonder memorabele Capturing the Friedmans (2003) maar leek daarna met de horizon te zijn vertrokken. In 2010 keerde hij terug als regisseur met All Beauty Must Die (2010). Het was met deze laatste film dat Jarecki de aandacht wist te trekken van Robert Durst op wiens leven de film losjes gebaseerd was.

Nu zullen de meesten Robert Durst niet bij naam kennen maar in Amerika is de familie Durst een hele machtige vastgoedfamilie. Toch is de kans aanzienlijk dat je iets over Robert Durst hebt vernomen in 2015 toen hij wereldnieuws werd. Een dag voordat de finale werd uitgezonden op HBO vond er een zeer bijzondere ontwikkeling plaats. Een climax die niemand vooraf had kunnen voorspellen. Geen idee waar ik het over heb? Dan vooral niet verder gaan zoeken op het internet. In plaats daarvan zou ik direct beginnen aan deze 6-delige documentairereeks die het genre van de true crime nieuw leven in blaast.

Zo op het eerste gezicht lijkt er weinig aan de hand te zijn met Robert Durst. Een oudere man, beleefd, welbespraakt en altijd zijn zegje klaar heeft. Het is dan ook moeilijk te geloven dat dezelfde man verdacht wordt van de moord op zijn vrouw in 1982, de moord op goede vriendin Susan in 2000 en de moord op zijn buurman in 2001. Als reactie op de film All Beauty Must Die (2010) zocht Durst zelf contact met regisseur Andrew Jarecki om zijn kant van het verhaal te vertellen.

Over de schuldvraag tast de kijker tot in de laatste minuten in het duister alhoewel het moeilijk is om de steeds verder opeenstapelende bewijzen te kunnen negeren. Met een speelduur van 6 uur neemt Jarecki uitgebreid de tijd om de feiten te presenteren en het pleit in het voordeel van de makers dat ze erin zijn geslaagd om alle betrokkenen voor de camera te krijgen. Van de politieagent die lichaamsdelen in het water vond tot aan de juryleden toe die de gelegenheid krijgen om hun eigen oordeel nogmaals te onderbouwen.

Jarecki had sowieso al genoeg materiaal verzameld maar dat nota bene Robert Durst zelf zijn medewerking verleende mag als een winnend lot worden gezien. The Jinx is onmiskenbaar op haar sterkst wanneer Jarecki en Durst aan het woord zijn. De spanning is tastbaar en de geniepige zenuwtrekjes van Durst nadat hij zich weer uit een hachelijke situatie heeft gered zorgen ervoor dat The Jinx weg kijkt als een thriller. Zeker voor diegenen die niet bekend zijn met de drie moordzaken zal de verbazing per aflevering alleen maar toenemen.

Het zegt veel over Jarecki en zijn team dat ze Robert Durst gedurende de vele interviews weigeren om hun onderwerp af te schilderen als een monster. Altijd blijft het respect voor Durst voorop staan en nooit wordt er met een gestrekt been in gegaan. Het is haast een briljante aanpak want hierdoor groeit tegelijkertijd de sympathie voor Durst. Geplaagd door een moeilijke jeugd en de zelfmoord van zijn moeder is het ook een man voor wie je al vroeg sympathie gaat voelen. Misschien is dat wel de meest verontrustende conclusie van The Jinx; een verbluffende documentaire dat je het beste kunt omschrijven als een onmiskenbaar meesterwerk.